Przez 9 miesięcy ciąży w trakcie życia płodowego młody organizm rozwija się, aby po przyjściu na świat mógł samodzielnie funkcjonować. Z chwilą narodzin niemowlę wkracza w zupełnie nowe dla niego środowisko. Organizm maluszka musi już samodzielnie bronić się przed drobnoustrojami, które są wszechobecne. To duże wyzwanie dla jego układu odpornościowego. W trakcie porodu siłami natury mikrobiota jelitowa niemowlęcia jest wzbogacana dobroczynnymi bakteriami pochodzącymi z układu pokarmowego i dróg rodnych mamy. Dziecko urodzone drogą cesarskiego cięcia podczas porodu nie ma bezpośredniego kontaktu z mikrobiotą kanału rodnego mamy, dlatego kluczowe jest wspieranie jego układu odpornościowego po narodzinach. Dowiedz się, jak to robić!

Mikrobiota przewodu pokarmowego – czym jest?

Po narodzinach odporność niemowlęcia wciąż dojrzewa. W pierwszych latach życia układ odpornościowy nadal kształtuje i doskonali swoje funkcje oraz uczy się, jak radzić sobie z chorobotwórczymi czynnikami. Niezwykle ważnym miejscem dla rozwoju układu odpornościowego są jelita. Choć należą do układu pokarmowego, są uważane za istotny element układu odpornościowego [1], ponieważ to właśnie z nimi związanych jest aż 70-80% wszystkich komórek odpornościowych organizmu [2]. W jelitach kształtuje się mikrobiota jelitowa, czyli złożony ekosystem mikroorganizmów, w tym bakterii. Jest ona niezbędna w procesie rozwoju układu odpornościowego [3], a odpowiednie kształtowanie się jej składu już od momentu narodzin wpływa na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Kolonizacja jelit przez drobnoustroje oraz kształtowanie się składu mikrobioty przewodu pokarmowego trwa w trakcie pierwszych lat życia dziecka [4]. Wpływ na ten proces ma wiele różnych czynników zewnętrznych, w tym m.in. długość ciąży, skład mikrobioty jelitowej mamy, otoczenie szpitalne, a także dieta – zarówno dziecka, jak i mamy oraz rodzaj porodu [5].

Mikrobiota przewodu pokarmowego a poród – jaki mają ze sobą związek?

W trakcie porodu siłami natury dochodzi do pierwszego bezpośredniego kontaktu dziecka z mikrobiotą mamy – pochodzącą zarówno z jej przewodu pokarmowego, jak i dróg rodnych. Jest ona źródłem dobroczynnych mikroorganizmów, w tym bakterii, kolonizujących jelita nowo narodzonego dziecka [6]. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują Bifidobakterie, jedne z pierwszych korzystnych bakterii zasiedlających przewód pokarmowy dziecka [7].

Niemowlę, które przyszło na świat drogą cesarskiego cięcia, nie miało bezpośredniego kontaktu z mikrobiotą kanału rodnego mamy. Istnieją jednak sposoby na wspieranie kształtowania jego mikrobioty jelitowej. Jedną z takich strategii jest prawidłowe żywienie dziecka w początkowym okresie życia. Po narodzinach źródłem Bifidobakterii – zarówno dla niemowlęcia urodzonego naturalnie, jak i drogą cięcia cesarskiego – jest mleko mamy. W składzie pokarmu kobiecego znajdują się m.in. dobroczynne bakterie w tym te z gatunku Bifidobacterium breve [8].

Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają, aby przez 6 pierwszych miesięcy życia jedynym pokarmem niemowlęcia było właśnie mleko mamy. Czasem z różnych przyczyn pojawiają się trudności w karmieniu piersią. W takich przypadkach warto skonsultować się ze specjalistą, który wesprze mamę karmiącą, np. z położną lub doradcą laktacyjnym. Niekiedy wystarczy jedynie zmiana techniki karmienia. Jeśli trudności nie uda się pokonać i kontynuacja laktacji nie będzie możliwa, mama wciąż może skutecznie wspierać prawidłowy rozwój swojego dziecka – z pomocą pediatry powinna wtedy wybrać dopasowane do potrzeb niemowlęcia mleko następne.

Innowacyjna formuła dla niemowląt urodzonych przez cięcie cesarskie

Naukowcy Nutricia zgłębiają wiedzę na temat żywienia niemowląt oraz Bifidobakterii, łącząc ją z zaawansowanymi badaniami nad składem mleka mamy. Efektem tych prac jest zaawansowana formuła mleka następnego, odpowiednia dla niemowląt urodzonych drogą cesarskiego cięcia. Bebilon PROfutura CESARBIOTIK 2 z dodatkiem bakterii z rodzaju Bifidobacterium (B. breve M-16V) został stworzony, aby wspierać układ odpornościowy i rozwój niemowlęcia [9]. Poza dobroczynnymi bakteriami produkt zawiera także inne ważne składniki, w tym również te naturalnie występujące w mleku matki: HMO 2’FL, immuno-kompozycję, czyli witaminy A, C, D i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, jod dla prawidłowego rozwoju poznawczego, wapń i magnez dla mocnych kości, omega 3 (DHA i ALA) dla rozwoju mózgu oraz omega 6 (AA). Zawiera również oligosacharydy GOS/FOS, które odwzorowują kompozycję oligosacharydów mleka matki.

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera wszystkie składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

---

[1] West CE et al. (2015) J Allergy Clin Immunol 135:3-13.

[2] Helander HF & Fändriks L (2014) Scand J Gastroenterol 49:681-9.

[3] Houghteling PD & Walker WA (2015) J Pediatr Gastroenterol Nutr 60:294-307.

[4] Yatsunenko T, Rey FE, Manary MJ, Trehan I, Dominguez-Bello MG, Contreras M, et al. Human gut microbiome viewed across age and geography. Nature. 2012;486:222–7.

[5] Penders J, Thijs C, Vink C i wsp. Factors influencing the composition of the intestinal microbiota in early infancy. Pediatrics 2006;118:511-12.

[6] Collado MC et al. 2012. Microbial ecology and host-microbiota interactions during early life stages. Gyt Microbes; 3: 352-365.

[7] Harmsen HJ, Wildeboer-Veloo AC, Raangs GC, Wagendorp AA, Klijn N, Bindels JG, et al. Analysis of intestinal flora development in breast-fed and formula-fed infants by using molecular identification and detection methods. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2000;30:61–7.

[8] Khodayar-Pardo, P.; Mira-Pascual, L.; Collado, M.C.; Martínez-Costa, C. Impact of lactation stage, gestationalage and mode of delivery on breast milk microbiota. J. Perinatol. 2014, 34, 599–605.

[9] Bebilon PROfutura CESARBIOTIK 2 zgodnie z przepisami prawa zawiera witaminy A, C, D i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, jod dla prawidłowego rozwoju poznawczego, żelazo, wapń, magnez, DHA i ALA.