Emocjonalny rozwój dziecka jest kluczowy dla jakości jego aktualnego i przyszłego życia. Rozumienie uczuć i zdolność wyrażania swoich emocji to podstawa do budowania zdrowych relacji międzyludzkich, a także kształtowania pewności siebie. Rozmowa to jedno z podstawowych narzędzi, które można wykorzystać do wspierania rozwoju malucha.

Etapy rozwoju emocjonalnego dziecka

Rozwój emocjonalny dziecka to proces pełen wyzwań i przełomów. Odgrywa on kluczową rolę w kształtowaniu osobowości malucha oraz jego relacji z otoczeniem. Formowanie tej emocjonalności można podzielić na różne etapy.

W najwcześniejszych latach życia pociecha jest bardzo gwałtowna i burzliwa w okazywaniu swoich uczuć. Do tego jej zachowanie cechuje spory egocentryzm. Jednak wraz z wiekiem tendencje te zaczynają ulegać zmianom.

Po skończeniu 4-5 lat dziecko staje się bardziej świadome własnych emocji oraz ich wpływu na samopoczucie innych. W tym wieku malec pojmuje istotę ekspresji uczuć.

Z czasem pociecha zauważa reakcje przyczynowo-skutkowe pojawiania się poszczególnych doznań emocjonalnych u siebie i innych osób. To właśnie dzięki temu kształtuje się empatia.

W wieku szkolnym dziecko uczy się rozpoznawać i nazywać emocje. W jego głowie zaczyna się proces dostrzegania związku między uczuciami a pragnieniami lub przekonaniami. Ten okres to również moment uświadomienia sobie, że nie wszystko, co jest odczuwane, musi zostać okazane.

Około 9-11 roku życia w rozwoju dziecka pojawia się miejsce na pojmowanie istoty regulacji emocji. To wtedy startuje proces kształtowania umiejętności, które dotyczą kwestii takich jak:

• samokontrola;
• radzenie sobie z trudnymi uczuciami;
• reakcja na stres;
• dostrzeganie moralnych wartości;
• konstruktywne rozwiązywania konfliktów.

Warto pamiętać, że wkraczanie w poszczególne fazy rozwoju nie zawsze jest równoczesne u wszystkich rówieśników. Dojrzałość emocjonalna u każdego dziecka kształtuje się nieco inaczej, ponieważ wpływają na nią różne czynniki – w tym rodzice i nauczyciele.

Czy rozmowa potrafi wspomóc rozwój emocjonalny dziecka?

Komunikacja na linii dziecko-rodzic to jeden z najważniejszych fundamentów rozwoju emocjonalnego malucha. Prowadzenie rozmów o emocjach jest ważne, ponieważ daje szkrabom przestrzeń do wyrażenia swoich uczuć i myśli.

Podczas takich konwersacji opiekun powinien aktywnie słuchać swojej pociechy. W ten sposób rodzic sygnalizuje, że słowa malca są dla niego ważne. Dzięki temu dziecko podbudowuje poczucie własnej wartości. Jest ono niezbędne do ukształtowania prawidłowych nawyków komunikacyjnych i umiejętności wchodzenia w interakcje społeczne.

Aktywne słuchanie szkrabów przyczynia się do lepszego zrozumienia emocji, które pociecha często ukrywa ze względu na nieumiejętność ich określenia lub okazania. Dzięki temu można pomóc dziecku zdefiniować konkretne stany emocjonalne, a następnie odkryć potencjalne przyczyny ich występowania.

Zdolność rozpoznawania i wyrażania swoich uczuć jest niezbędna do zdrowego rozwoju pociechy. To właśnie dzięki niej malec może:

• uczyć się właściwych taktyk radzenia sobie z emocjami;
• budować zdrowe relacje z otoczeniem;
• nawiązywać satysfakcjonujące znajomości i przyjaźnie z rówieśnikami;
• określać własne potrzeby;
• wzmacniać swoją empatię;
• rozwijać umiejętności współpracy.

Pozostałe działania wspierające rozwój emocjonalny najmłodszych

Rozmowa o uczuciach nie zawsze jest łatwa. Dlatego do wspierania rozwoju emocjonalnego dzieci warto wykorzystać edukacyjne akcesoria. W nauce oswajania i nazywania wewnętrznych emocji pomagają, m.in. dziecięce książeczki czy specjalne zabawki. W sklepach można znaleźć gadżety takie jak:

• karty;
• układanki;
• pluszaki z wymiennymi buźkami, które wyrażają różne stany.

Każde z tych rozwiązań pozwala maluchom zdobywać wiedzę poprzez zabawę. Dzięki temu da się zadbać o prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka już na wczesnym etapie jego dzieciństwa.