Język angielski jest jednym z najważniejszych przedmiotów zajęć dodatkowych w przedszkolach. Poza obowiązkowymi, wymaganymi przez MEN zajęciami z rytmiki oraz spotkań logopedycznych stanowi pierwszy wybór rodziców spośród szerokiego wachlarza zajęć dodatkowych dla dzieci przedszkolnych.
Dzieci w wieku przedszkolnym poznawanie języka przyjmują w naturalny sposób jako element otaczającego je świata.

Wpływ języka angielskiego na współczesny świat jest oczywisty. W życiu codziennym spotykamy się z olbrzymim zapotrzebowaniem na korzystanie z tego języka zarówno w sferze zawodowej, jak i prywatnej. Rodzice dzieci zdając sobie sprawę z tak dużej presji dotyczącej znajomości języków obcych starają się już w najmłodszych latach dać swoim dzieciom możliwość jak najłatwiejszej drogi do poznania struktur i możliwości wypowiadania się w języku obcym. Okazuje się, że właśnie wiek wczesno-przedszkolny jest najlepszym momentem na rozpoczęcie nauki języka. Zgodnie z wytycznymi psychologii rozwojowej we wczesnym okresie nabywania języka wyróżnia się trzy fazy, przy czym ostatnia z nich i najważniejsza z punktu widzenia nauki języka nie macierzystego, pokrywa się właśnie z wiekiem przedszkolnym dzieci.

Faza pierwsza przed przedszkolna – gaworzenie – polega na wydobywaniu przez dzieci pierwszych dźwięków, przy czym znaczenie ich jest ustalane przez rodziców lub opiekunów dzieci. Faza ta jest uznawana za wrodzoną, a umiejętności wykazywane w niej są wspólne dla dzieci we wszystkich kulturach i językach. Pierwsze artykułowane dźwięki, nie uznawane za płacz, można zaobserwować u dzieci około 6 miesiąca życia. Po ukończeniu pierwszego roku gaworzenie zaczyna przeobrażać się w dźwięki znane i powtarzane z otoczenia.

Pierwsze „prawdziwe” słowa prowadzą do drugiej z faz nabywania języka – wypowiedzeń jednowyrazowych. Już roczne dziecko zaczyna używać określeń z języka rodziców i otoczenia. Buduje swój „aktywny” słownik i pod koniec drugiego roku życia korzysta z około 30 do 50 słów, nie tylko rzeczowników nazywających otaczające je przedmioty, ale powoli wprowadzając nazywanie czynności (czasowniki) i określenia opisujące przedmioty i akcji (przymiotniki i przysłówki). Właśnie pod koniec tej fazy istotne jest uświadomienie dzieciom różnorodności językowej. Świadomość dziecka 2-letniego jest wystarczająca, by naturalnie zauważyć iż te same przedmioty i czynności mogą być określone przez różne słowa pochodzące z różnych języków. Dzieci „bawią” się określeniami nie będąc świadomymi ich pochodzenia – jednak to właśnie w tym okresie poznają melodię języka. Przyjmują za naturalne różne sposoby wypowiadania się.

Ann Birch „Psychologia rozwojowa w zarysie”, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2005. Str. 123-133.

Trzecia faza – pierwszych zdań – jest już w pełni świadomą językowo fazą nauki prawidłowej wymowy. Od drugiego roku życia dziecko stale buduje swoje możliwości językowe. Nadal znacznie więcej rozumie niż potrafi wypowiedzieć, jednak już w tej fazie „telegraficzne” wypowiedzi pozwalają dziecku w pełni być zrozumianymi przez dorosłych. Dziecko zaczyna całkowicie rozumieć różnice między językami i jest to zarazem ostatni moment by poznawało ono świat dwujęzycznie (bez konieczności tłumaczenia wyrazów z języka ojczystego na drugi uczony język). We wszystkich tych fazach dzieci ćwiczą narząd mowy i przystosowują je do wypowiadanych zgłosek. Wokalizacje, czyli próby wypowiadania samogłosek i spółgłosek są w tym czasie podstawowym narzędziem kształtowania się narządu mowy. W późniejszym okresie dużo trudniej jest poznać elementy drugiego (obcego) języka – sposoby układania języka, warg, wydychania powietrza, układu języczka i pracy strun głosowych. Zatem próby wypowiadania się w języku obcym właśnie w tym okresie będą premiować naukę języka obcego w przyszłości, a w szczególności prawidłową wymowę i uchwycenie melodii języka.

Przedszkola Pomarańczowa Ciuchcia w swoich założeniach spełniają wszystkie warunki stawiane przez psychologię rozwojową. Dzieci poznają język angielski już od pierwszych dni spędzonych w przedszkolu. Zajęcia odbywają się codziennie i są realizowane zarówno przez lektorów prowadzących zajęcia wyłącznie w języku angielskim, jak i native speakera, który organizuje czas dzieci zabawami prosto z wysp brytyjskich. Dodatkową możliwością jest „podwieczorek z angielskim”, w trakcie którego dzieci w naturalnej dla nich sytuacji mogą spotkać się z żywym językiem, a po podwieczorku aktywnie spędzić czas rozwijając możliwości językowe grając w gry, słuchając bajek i bawiąc się w języku angielskim.

O Autorce:

Anna Makarewicz
Lektorka języka angielskiego w przedszkolach Pomarańczowa Ciuchcia, Kierownik Szkoły 5 o’clock School of English. Absolwentka Studium Podyplomowego na Wydziale Pedagogiki Uniwersytetu Warszawskiego, Absolwentka Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. Posiada 8-letnie doświadczenie w nauczaniu języka angielskiego w przedszkolach.