Wiele par przykłada dużą wagę do odstępów czasowych pomiędzy narodzinami kolejnych dzieci. Okazuje się, że trudno znaleźć idealny złoty środek. W niektórych rodzinach lepiej sprawdzi się roczna przerwa, a w innych nawet 10-krotnie większa. Jak wychowywać rodzeństwo ze znaczną różnicą wieku?

Plusy i minusy dużej różnicy wieku między dziećmi

Co tak naprawdę oznacza duża różnica wieku między rodzeństwem? Dla niektórych będzie to np. 7 lat, ale czasami zdarza się, że pary spodziewają się drugiej pociechy, kiedy w domu mieszka już nastoletnie potomstwo. Niezależnie od tego, ile dokładnie wynosi odstęp pomiędzy narodzinami maluchów, sytuacja ma swoje wady i zalety.

Plusy sporej różnicy wieku to:

• dojrzałość starszego dziecka – kiedy na świat przychodzi niemowlak, starszak może być już bardziej odpowiedzialny. Chętnie niekiedy pomoże w opiece nad młodszym bratem lub siostrą, a sytuacja ta pozytywnie wpłynie na jego rozwój emocjonalny i kształtowanie empatii. Dzięki temu lepiej rozumie konieczność poświęcenia czasu niemowlęciu, co minimalizuje poczucie zazdrości;
• mniejsza rywalizacja pomiędzy dziećmi – starsza pociecha powinna być nieco bardziej samodzielna i mniej wymagająca niż młodsza, szczególnie gdy jest np. w wieku nastoletnim. Pomaga to unikać napięć związanych z konkurowaniem o uwagę rodziców;
• rzadsze występowanie konfliktów – dzięki większej dojrzałości emocjonalnej starszaka dzieci mogą się zdecydowanie mniej kłócić, niż ma to miejsce w przypadku rodzeństwa w zbliżonym wieku. Nierzadko starsza pociecha przyjmuje rolę mentora, ucząc młodszą różnych rzeczy poprzez zabawę i dzielenie się własnymi umiejętnościami.

Minusy dużej różnicy wieku to:

• mniej wspólnej zabawy – jeden z najpiękniejszych aspektów posiadania rodzeństwa stanowi budowanie wspólnych wspomnień. Przy dużej różnicy wieku dzieci mogą mieć inne zainteresowania i potrzeby, co utrudnia spędzanie czasu razem. Starszaki interesują się zabawami nieodpowiednimi dla najmłodszych, a szkraby nierzadko nie nadążają za ich aktywnościami;
• inne potrzeby wychowawcze – niemowlak potrzebuje opieki właściwie przez całą dobę, natomiast starsze dziecko miewa zupełnie inne potrzeby. Czasami trzeba zawieźć je na zajęcia dodatkowe, trening czy urodziny rówieśników ze szkoły. Rodzicom bywa trudno pogodzić całkiem inne wymagania dzieci na różnych etapach rozwoju, co bywa wyczerpujące;
• potencjalne problemy w relacjach – odmienne zainteresowania i potrzeby sprawiają, że niekiedy dzieci spędzają ze sobą niewiele czasu. To sprawia, że więzi między nimi mogą nie rozwijać się tak intensywnie, jak ma to miejsce w rodzinach z mniejszą różnicą wieku. Czasami dochodzi także do konfliktów, jednak w tym przypadku wiele zależy od temperamentu każdego z zainteresowanych.

Jak dbać o relacje między rodzeństwem z dużą różnicą wieku?

Wychowanie rodzeństwa o dużej różnicy wieku może być dla rodziców sporym wyzwaniem, jednak opieka nad dwoma maluchami urodzonymi w niewielkim odstępie czasu też nie jest prosta. W przypadku pojawienia się sporo młodszego rodzeństwa należy stosować się do kilku zasad.

• Rodzice muszą zrozumieć odmienne potrzeby dzieci i oferować im wsparcie dostosowane do ich wieku.
• Starszak może odgrywać ważną rolę w opiece nad maluchem, co pozytywnie wpłynie na ich relacje. Należy jednak pamiętać, że dziecko nie jest w stanie zastąpić rodzica i nie wolno zrzucać na niego zbyt wielu obowiązków.
• Powinno się ponad wszystko unikać sytuacji, w których jedna pociecha czuje się zaniedbana na rzecz drugiej.
• Rodzice muszą nauczyć potomstwo, jak rozmawiać o uczuciach i szukać kompromisów. Wzajemny szacunek i wsłuchiwanie się w potrzeby wszystkich stron potencjalnych konfliktów to podstawa.

Dbanie o potrzeby każdego dziecka z osobna wspomaga budowanie dobrych relacji pomiędzy rodzeństwem. Więź wśród dzieci z większą różnicą wieku wcale nie musi być słabsza. Jeśli rodzice poświęcą odpowiednio dużo uwagi wszystkim pociechom i zadbają o ich dobrostan emocjonalny, wychowywanie nie powinno przynosić nadmiernych trudności.

Warto zatem planować powiększanie rodziny zgodnie z własnymi odczuciami i potrzebami. Nie powinno się kierować zdaniem innych, mówiących o tym, że spora różnica wieku utrudnia budowanie zdrowych, pełnych miłości i szacunku relacji między rodzeństwem.